گرگین خان گرجیان

و

فتنه میرویس افغان 

شهر قندهار سرچشمه بدبختی ایران به شمار می‌رفت، گاهی در زیر فرمان شاهان مغول هندوستان و زمانی به فرمان شاهان ایران بود.

شاه حسین فرزند شاه سلیمان به تخت نشست، وی سلطنت خود را در اختیار خواجه‌سرایان قوی شده گذارد. خواجه‌سرایان هم، مانند وزراء به اندازه‌ای در نفاق و تفرقه به سر می‌بردند که حکم دو گروه رقیب را داشتند و همشان این بود که مقامات گروه مقابل را واژگون کنند، سخن رایج روز در دربار و استانها گسترش خرافات و نفوذ رمالهای ملا نما، تحریکات، راهزنی‌ها و ستمگری‌ها بود.

گرجی خان استاندار گرجستان بود. در نظر وی این دودستگی‌ها و تفرقه‌ها پایه حکومت و سلطنت را سست و لرزان می‌کرد، به این اندیشه افتاد که خود را از زیر چنین دستگاهی آزاد کند و اگر در این نقشه بزرگان قوم با وی مخالفت نمی‌کردند، بی‌گمان کامیاب می‌شد. او برای این شکست و خیانت و شورش ناچار شد بخشایش بخواهد و دوباره فرمانبردار دولت باشد. دربار پس از عفو، وی را به نام استاندار به قندهار فرستاد تا از سرزمین نیاکان خود دور شده باشد.

او در محل خدمت تازه، وفاداری و صمیمیت به کار برد، به افغانها اندرزها و آموزش‌هایی داد که چگونه رفتار و اطاعت کنند. همین کردار نیک وی، حیثیتش را در دربار بالا برد. از نظرات و برنامه‌هایش یکی حذف میرویس، کلانتر یا پسر نخستین قاضی زادگاه خود بوده، او تنها فردی بود که در آن وقت می‌توانست رهبر مردم پریشان و پر تحرک افغان باشد.

اما برای وی میرویس خار راه شمرده می‌شد، باید او را عاقلانه از سر راه خود بردارد. این اندیشه ....  

برای دریافت فایل PDF اینجا کلیک کنید         

نقش گرجیان در انقلاب مشروطه

دسته‌های زبده و مجرب گرجی خیلی زود تبدیل به نیروهای مهم و متنفذی در جبهه پایداری ایران گردیدند.

در باب ورود یکی از این گروه‌های گرجی به تبریز یکی از معاصرین چنین توصیف می‌کند: «از این یک صد هزار گرجی همگی جنگجویانی دلیر و بی‌باک بودند ... ورود این مردان شجاع به تبریز خوشحالی عظیمی در میان مجاهدین برپا کرد.»

ورود گرجیان به نظر می‌رسد نه تنها از اهمیت تاکتیکی بلکه از بار روانی زیادی نیز برخوردار بوده است.

جهت دریافت فایل PDF اینجا کلیک کنید. 

نقش گرجیان در تاریخ نفت ایران

دارسی به وسیله سِر هنری دراموند ولف با یک ایرانی گرجی‌تبار به نام آنتوان کتابچی آشنا شد. کتابچی‌خان مدیریت کل گمرک ایران را برعهده داشت و از دوستان نزدیک امین‌السلطان صدراعظم مظفرالدین شاه به شمار می‌آمد و با سابقه مذاکرات با رویتر آشنا بود. کتابچی که در اواخر سال 1900 به مناسبت برپایی نمایشگاهی از ایران به پاریس رفته بود و در آنجا ولف را که سال‌ها به سمت وزیر مختار انگلستان در تهران زیسته بود و با او آشنایی داشت دید و راجع به امکانات نفتی ایران با او گفت‌و‌گو کرد....

منبع: دکتر محمدعلی موحد

جهت دریافت فایل PDF اینجا کلیک کنید.